Unia Europejska
Tradycyjnie w rocznicę wybuchu Powstania Krakowskiego, 24 lutego, poczty sztandarowe spotykają się na Starym Cmentarzu Podgórskim przy grobie Edwarda Dembowskiego, który był organizatorem zrywu powstańczego. Dwa dni później, 26 lutego uroczystości upamiętniające powstanie obchodzone są w Gdowie, gdzie na cmentarzu spoczywają polegli powstańcy-uczestnicy bitwy pod Gdowem.
Uroczystości rozpoczynają się wspólną modlitwą, następnie liczni przedstawiciele środowisk samorządowych, kombatanckich, stowarzyszeń, rad oraz szkół składają kwiaty, oddając hołd pomordowanym powstańcom.
Powiat wielicki jak zawsze reprezentowany jest przez liczną grupę uczniów z wielickich szkół wraz z członkami Klubu Przyjaciół Wieliczki, na czele z Panią prezes Jadwigą Dudą.
W obchodach rocznicowych wziął udział wicestarosta Henryk Gawor jako przedstawiciel władz Powiatu Wielickiego, składając biało-czerwone kwiaty przy grobie Edwarda Dembowskiego w Krakowie oraz pod pomnikiem Powstańców poległych za ojczyznę na cmentarzu w Gdowie.
W Gdowie 26.02.1846 r. rozegrała się bitwa między powstańcami przybyłymi z Wieliczki, a chłopami i wojskiem austriackim. W wyniku tej bitwy klęskę ponieśli powstańcy – zginęło 154 osoby, a 59 zostało wziętych do niewoli. Władze austriackie nie pozwoliły ich pogrzebać na cmentarzu jako buntowników przeciw legalnej władzy. Pochowano ich na pastwisku obok cmentarza, w trzech dołach bez krzyża. W 50 rocznicę tego wydarzenia w 1896 r. z inicjatywy Straży Ogniowej w Gdowie zwłoki powstańców umieszczono we wspólnym grobie, na którym usypano kopiec. Ks. Michał Kolar włączył go do cmentarza. W 1906 r. Wojciech Samek z Bochni wykonał pomnik na kopiec. Na jego cokole stoi kamienny krzyż z napisem: ”Boże Zbaw Polskę”. Pod krzyżem rzeźba młodej zranionej kobiety. U jej stóp na mieczu i wieńcu dębowym orzeł. To Matka Polska, jak biblijna Rachel opłakuje swych synów poległych za Ojczyznę. Na ścianach postumentu pomnika, na cokole z trzech stron granitowe tablice z napisami: „Rachel płacząca synów swoich i nie chciała się dać pocieszyć, iż ich nie masz. Poległym za Ojczyznę pod Gdowem 1846 -1906 r. R.J.P.
SP MICHAŁ ROTTERMUND z PRZYBRODZA, dowódca oddziału powstańczego, pod Gdowem. Spokój jego duszy.
Józef Siedlecki l.19 z Jankówki, Fryderyk Locher – Ritter, uczeń, syn zarządcy salin w Wieliczce, Alojzy Stefanides, uczeń, syn dyrektora salin, Edward Drozdowski, górnik, Wojciech Pilchowski, Żeleźnik, Walenty Sturna, żeleżnik, Wojciech Małek, górnik, Janiszewski, górnik, Franciszek Camo, świeczny salinarny, Skawiński, Antoni Borowiec, świeczny salinarny i inni.”
tekst Jadwiga Duda
